Archief 1944-1945
noordwest kust van
Walcheren136 foto's
* Ontruiming van Zonneveld in augustus1942
Evacuatie van jonge tbc-patiënten naar Ossendrecht.
Aankomst bij Dennenheuvel.
Zonneveld wordt een Lazarett.15.000 Walchenaars moesten evacueren (het werden er 10.000)
om ruimte te maken voor
11.000 Duitse infanterie-soldaten en 1.500 manschappen van de Kriegsmarine (1942)
* Bevel tot hand- en spandienst
* Boeren rijden door Aagtekerke met materiaal voor de bunkers.
Op elke wagen rijdt een Duitse soldaat mee.
Heimelijke foto gemaakt door Jos Hugense, vanuit een slaapkamerraam.
Fotograferen was ten strengste verboden.
(De voorste soldaat zag het, maar ondernam gelukkig niets.)
* Bunkerbouw
Geschutsbunkers van Stp. Flensburg in aanbouw
De enigen nog op het strand waren Duitse soldaten....
Versperringen op het strand
Absoluut verboden gebied voor de bewoners van Walcheren
* Spoorlijn langs de kust voor bunkerbouw en bunkerbevoorrading.
(Later voor herstel van de dijk bij Westkapelle.)
Het treintje gezien vanuit de zwaar gehavende Watertoren
Een van de Radarschermen van
het indrukwekkende
steunpunt van de Deutsche Luftwaffe
'Der Hamster'
'De Hamster' was een zeer belangrijke radarpost van de Duitse luchtmacht
met nieuwe, geheime installaties
Mammut
De Mammut, een 16 x 30 meter groot radarscherm
en met de 60 meter hoge draaibare Wassermann-radar:
Wassermann
Zie ook de geschiedenis van
het bunkertje
Overzicht van de Duitse Stützpunkt-locaties bij Domburg / Oostkapelle..
Het bunkercomplex 'De Hamster' was met zijn
80! bunkers
het grootste bunkerdorp van Walcheren.
Aan weerszijden van De Hamster veel Flak
(Flugzeugabwehrkanone).
Flak
Zoeklichten en flakspervuur bij overvliegende geallieerde bommenwerpers
* Versperringen op het strand van Walcheren,
bunkers en geschut in de duinen,
jarenlang streng verboden gebied.
Walcheren: het "Duitse Gibraltar"
Het Sommerhoff. (1930)
Villa, genoemd naar de gelijknamige Duitse bankier.
Men noemt die heuvel vlak voor de Verrekijker
en de Watertoren op Domburg
nog steeds 'den oogte van Sommerhoff'.
(Bron: Cees Maas)
* Links van de watertoren: het eens zo fraaie Strandhotel uit 1866.
(1930)
* Het imposante Strandhotel destijds vanaf het strand gezien
rechts 't Sommerhoff
* De Duitsers bliezen het Strandhotel op.
Stützpunkt Zoppot
gelegen in het Hoogduin
* Het Stützpunkt Zoppot
strekte zich uit van de Duinvlietweg tot aan de Watertoren
Het Bovenpad is nu dichtgegroeid,
het huidige Benedenpad
(dus naar Domburg toe, door het bos)
heette in de oorlog 'Kuhweg' en was een munitiepad
* Zoppot
Stützpunkt Zoppot - Hoogduin Hieronder afgebeeld : de 12 grotere bunkers van Stp. Zoppot A
1 x type Artillerie-vuurleidings-bunkertype B
1 x type Marine Artillerie-kommando-bunkertype C
2 x type Anti-tank-geschutsbunker 5 cm KwKtype D
1 x type mitrailleurbunker 5 cm KwK
type E
7 x type manschappen bunker groot.
Eén van de veel kleinere type manschappen-bunkers lag in de tuin van Zonneveld
nu: Parc Zonnehove, vlak voor de ingang van De Hooge Duijnen
( In 2001 opgeruimd )
* Stafkaart van het strand
gezien vanaf het Hoogduin in noordoostelijke richtingStützpunkt Zoppot
Zoppot is de naam van een dorp in Westpruisen,
en ook van een badplaats in Polen
* Originele Duitse Stafkaart "Zoppot" : Hoogduin-Zonneveld
Routekaart voor de Ordonnans langs de 12 bovengenoemde bunkers
Overzicht van het Stützpunkt Zoppot
De Duitsers vreesden ook hier een Geallieerde landing
met tanks... vandaar de alomtegenwoordige versperringen
en anti-tankgeschutsbunkers
Stp. Zoppot
Een van de vele bemande Tobrukbunkertjes
(Op de achtergrond een anti-tankgeschutsbunker in het Hoogduin.)
Tobrukbunkertje in 1944 op de zeereep...
Een Tobrukbunkertje in 1947
Restant van een Tobrukbunkertje (?) in 2003
(met Linie van Steen en Henk Asbeek-Brusse)
bij zeer lage eb,
op het drooggevallen strand
(vanaf de trap 'Zonneveld' , rechtsvoor)Zou eindelijk de vraag van velen nu beantwoord kunnen zijn ...
wat is dit toch...
wat kan dit toch geweest zijn... ?
?
De hooggelegen 'koepelbunker'
op de hoogste top nabij de Watertoren
* Schets voor de verdediging van het strand
hier rechts,
ter hoogte van Zonneveld /Westhove
(Dus vanaf de trap 'Zonneveld' gezien : rechts.)
Elke geschutsopstelling beschikte over een 'Feuerplan' :
een
Panzerzielskizze.Dit 'vuurplan' is van de
anti-tankgeschutsbunker met het 5cm-geschut
Hoogduin N.O.
Dag en nacht, ook hier... wachtlopen
Alarmoefening vanuit schuilbunkers
Het oefenen met vlammenwerpers
bij een aanval vanuit zee.Het Stützpunkt Zoppot.
lag dus tussen de indrukwekkende stellingen in van
De Hamster en die van Domburg
Het zwaar gebombardeerde bunkercomplex
De Hamster was met zijn
80! bunkers
het grootste bunkerdorp van Walcheren.
Zeer belangrijke radarpost van de Duitse luchtmacht:
met de Mammut (duitse codenaam) (een 16 x 30 meter groot radarscherm) en met de 60 meter hoge draaibare Wassermann radar[ Zie ook de geschiedenis van het bunkertje ]
80 Bunkers... heb ik dat wel goed gelezen?
Zoveel ???
Inderdaad !De heer Hugense Sr. uit Domburg stuurde me ter illustratie
ook nog even een bunkerkaart van
De Hooge Hil toe.
* Niet alleen in 'De Hamster' waren erg veel bunkers gebouwd...
Ook 'De Hooge Hil' zat er mee vol.
De Hoge Hil: personeelbunkers aan de landzijde
vervolgens:
-200 bunkers in en rondom Vlissingen
-100 tot aan DomburgVoor de bunkerbouw waren dagelijks op Walcheren o.a. 200 boerenwagens met paarden nodig (1942-1943).
Langs de gehele Scheldemond lagen zo'n 1.000 tot 1.100 bunkers
* Mitrailleurs op de Hoge Hil bij Domburg, en nog veel meer...
* Eén van de Flak-kanonnen áchter de Hoge Hil
(foto 1945)
Duitse kanonnen voor het Badpaviljoen
W17
* Zware kanonnen ten westen van Domburg
*
*
*
*
* Geschutsbunker
gelegen voor Carmen Sylva
te Domburg
* Strooibiljet
2 october 1944
*
* Het water gaat komen... in Aagtekerke
* Tweemaal per dag stroomde het water
met enorme kracht Walcheren binnen.
(Gat in de Nolledijk)
* Dezelfde plek in Aagtekerke: nu onder water.
Redding van het vee.
De zware batterijen "Heinrich der Löwe"
bij Aagtekerke
vanuit de lucht gezien
27 juli 1944
* Aagtekerke:
De zware batterijen "Heinrich der Löwe"
W23: veldartillerie 4 x 15 cm houwitsers
onder water.
En dat was immers de bedoeling van de inundatie...
* Rommelasperges:
boomstammen onderling verbonden met draad,
hier en daar voorzien van mijnen en granaten,
om luchtlandingen te bemoeilijken.
Foto vanaf de toren van Aagtekerke, richting Oostkappel.Rommelasperges: bomen, op afstanden van elkaar van 25 ŕ 30 meter.
Drie meter bovengronds en anderhalve meter diep in de grond.
In 1944 was daartoe meer dan 10% van de bevolking van Walcheren tewerkgesteld. (Het werk in de landbouw liep daardoor totaal vast.)
De hele provincie was spergebied..
Duizenden en duizenden bomen werden gerooid en weilanden moesten prikkeldraad afstaan...
Uiteindelijk stonden er op Walcheren en in de Bevelanden een half miljoen palen. (Opdracht van Rommel, de nieuwe Atlantikwall-bevelhebber).
* Ook op het strand 'Rommelasperges':
boomstammen (bij vloed net onder water)
die landingsboten moesten hinderen.
* Foto vanaf toren van Oostkappel richting Domburg,
zie watertoren aan de horizon.
* Aagtekerke in het water
* De Britse kruiser The Warspite beschiet de kustbatterijen bij Domburg
Talloze kraters rondom de stellingen op de Golf(baan)
(Hoge Hil in het midden van de ze foto).
Doch er kwamen ook veel granaten overal in Domburg terecht...
* 300 granaten 38.1 cm (ŕ 750 kg) op Domburg
* Grote schade onderaan de Hoge Hil te Domburg
* Domburg: Markt / Weststraat
* Hotel Schuttershof te Domburg
* Heel lang nog zichtbaar: de talloze bomkraters op de Golf(baan)
* Domburg: Ooststraat / Markt
* November 1944
Westkapelle, totaal verwoest
na bombardementen en beschietingen
* De inname van Westkapelle.
* Duitse soldaten uit de vuurtoren geven zich over.
* Tanks in Westkapelle
* Westkapelle overgeleverd aan de zee
* Een tank rijdt Domburg binnen
ter hoogte van de verwoeste smederij / garage van Akkerdaas.
Hoek Weststraat / Weverijstraat
* Vurende Shermantank dwingt
de scherpschutters in de watertoren tot overgaveDe bevrijding van Walcheren kostte ruim 600 geallieerden het leven.
"We will remember them..."
.
.
.