Kortgene

.

.

Grafsteen met doopvont en paaskaars
i.m.

De doopvont is na 1953 geschonken door de
Hervormde Gemeenten van Noord-Beveland.
Het randschrift luidt:
“Al Uw baren en golven zijn over mij heengegaan”
(Psalm 42)

 

De oude doopvont, een soort bakje aan de preekstoel,
bleek na de overstromingsramp weggespoeld
en is nooit meer teruggevonden.

Bij de dijkdoorbraak kwam het water met razende vaart op Kortgene af.
Van de 60 huizen aan de Torendijk bleven er slechts 16 overeind.
Totaal in Kortgene 38 slachtoffers...

Nicolaaskerk
vernoemd naar de St.Nicolaas-kapel
die destijds net buiten de
'Smalstad Cortkene' stond.

.

.

.

.

.

.

Foto's Hilda

.

.

.

.

De oude torenhaan
destijds (tot twee keer toe) van de toren gewaaid,
nu in de tuin van het Museum 't Ouwe Uus te Kortgene.

.

.

Kortgene, voorstraatdorp (1673)

.

Cortgene werd als parochie voor het eerst in 1247 vermeld.
Het (smal)stadsrecht werd verleend in 1431.
Van de in de 15e eeuw gebouwde kerk restte na de stormvloeden van 1530 en 1532 alleen nog de toren.
Noord-Beveland werd toen geheel door de zee verzwolgen en werd "drijvend".
Pas na 66 jaar ging men weer over tot enige bedijking van Noordbevelandse schorren.
Kortgene heeft echter 150 jaar onder water gestaan. 
Om deze oude kerktoren heen, die eenzaam op het schor overleefde,
bouwde men de huidige torenmuren tegelijk in1681 met de bouw van de huidige kerk.
De oude toren werd zo "verpakt" in nieuwe bakstenen muren: een toren nu met muren van ruim 1 meter dikte!
De zware klok 'Suzanne' uit 1661 (900 kg) werd (door admiraal Cornelis Tromp, 1674) als oorlogsbuit uit Frankrijk meegevoerd en geschonken aan Kortgene.

In 1942 werd deze klok per schip door de Duitsers weggevoerd doch verzonk onderweg in het IJsselmeer.
Na de bevrijding werd deze Franse klok weer opgevist en in de toren teruggehangen. 
Na de watersnoodramp in 1953 heeft er lange tijd 3,5 meter water in de kerk gestaan, evenals bij de watersnood in 1808. 

Het fraaie orgel dateert uit 1905 (Van Dam, Leeuwarden). Het heeft een mooie, eerlijke dispositie:

Bourdon 16
Prestant 8
Holpijp 8
Violoncel 8
Octaaf 4
Roerluit 4
Octaaf 2
Cornet IV
Trompet 8 B/D
(Tremulant)
(Pedaal aangehangen)

.

De toren van Kortgene:

meer dan een eeuw lang
op het nog onbedijkte schor

Tekeningen: Adri Karman

.

 

Kortgene, ooit getijdehaven via de geul in de schor
(Foto's: Museum " 't Ouwe Uus " )

Adri Karman, "Noord-Beveland - groene oase in de Zeeuwse Delta".

Een uitgave van de Stichting
Waardering Natuur en Cultuur Noord-Beveland.
Gebonden, 160 pag.

.

Foto Hilda

Op Walcheren treft men op het 'Oudland' kerkringdorpen aan (eind 12e en begin 13e eeuw)  met  bebouwing in een ring rond de kerk (o.a. Oostkapelle, Aagtekerke, Koudekerke). Op het Noord-Bevelandse 'Nieuwland' vindt men meer planmatig opgezette voorstraatdorpen (16e eeuw; na de rampzalige stormvloeden van 1530 en 1532 was Noord-Beveland immers ruim 60 jaar lang 'drijvende', en moest daarna opnieuw drooggelegd en ingericht worden). Een voorstraat staat meestal loodrecht op een dijk en loopt van de haven (kaai) naar de kerk (Colijnsplaat) of, zoals in Kortgene, van de molen naar de kerk (en kaai). De  molen is onlangs fraai gerestaureerd. Nu is het plaatje (als historisch-geografisch schoolvoorbeeld) weer conpleet! 

Terug naar Inhoud

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

.

.

.

.